Wetenswaardigheden

WONINGEN IN ROZENBURG VERWARMD MET 100% WATERSTOF

ma 14 januari 2019

In de Rotterdamse deelgemeente Rozenburg start een proef om 24 appartementen te verwarmen met 100 procent waterstof. De proef van woningcorporatie Ressort Wonen, gemeente Rotterdam, netbeheerder Stedin en de bedrijven Bekaert Heating, Remeha en DNV GL is een primeur: nooit eerder zijn in Nederland huizen verwarmd met HR-ketels op pure waterstof. 

‘Rozenburg is één van de pilotgebieden voor de energietransitie van de gemeente Rotterdam’, zegt Frans Desloover, directeur-bestuurder van Ressort Wonen. ‘De bewoners van het dorp zijn gewend te wonen en werken in een industriële omgeving. Misschien dat er daarom zoveel affiniteit is voor de proef. En natuurlijk zijn de bewoners ook tevreden met de deels gratis warmte voor hun huizen.’
 
Van het gas af
De waterstofproef is een vervolg op het Rozenburgse Power2Gas-project. Hierbij werd synthetisch aardgas geproduceerd voor de verwarming van appartementen. Vanaf begin 2019 wordt met groene stroom lokaal waterstof geproduceerd en via een apart gasnet naar het complex getransporteerd. Ketels verwarmen vervolgens ieder een deel van de woningen.

Waterstof volwaardig alternatief
Onlangs bleek uit onderzoek van Kiwa dat het huidige distributienet voor aardgas geschikt gemaakt kan worden voor waterstof. Het gebruik van waterstof in het bestaande gasnet kan in de toekomst een volwaardig alternatief zijn voor andere energiebronnen en verwarmingsoplossingen. Bijvoorbeeld voor historische binnensteden met veel monumentale panden, die niet goed te isoleren zijn en ongeschikt zijn voor alternatieve verwarmingsoplossingen, zoals all-electric of een warmtenet.

 

Bron: Ressort Wonen / Aedes
Foto: Ressort Wonen

_____________________________________________________________________________________________________________

Waterstofketel hit op Bouwbeurs

Geplaatst op 14 februari 2019 Zonne- en alternatieve energie
Beursnieuws Tekst: Marion de Graaff, Tekstbureau ‘t Kofschip
Op de Bouwbeurs presenteerde Remeha een belangrijke innovatie: de waterstofketel. Van tevoren was er al de nodige aandacht in de pers, en dat zorgde ervoor dat de stand enorm goed bezocht werd. Belangrijk voordeel is dat waterstof eenvoudig te transporteren en op te slaan is. Is waterstof ‘de’ oplossing van het energievraagstuk?
Het liep vijf dagen lang storm bij Remeha. Bouwers en installateurs, iedereen wilde de waterstofketel zien en er meer van weten. De werknemers die de stand bemanden, stonden de vele beursbezoekers geduldig te woord. Ook minister Kajsa Ollongren kwam een kijkje nemen en liet zich informeren. De ketel zelf hing bescheiden aan de rand, je zou er haast overheen kijken. 

De cv-ketel op waterstof is een interessante oplossing in het hele energievraagstuk. Warmtepompen zijn vooral geschikt voor nieuwbouw, waar ze bij de bouw qua logistiek gemakkelijk te installeren zijn. Een warmtepomp in een oudere woning is lastiger te realiseren en daardoor duurder. Daarbij komt dat een goede isolatie een voorwaarde is voor een optimaal rendement, en dat kan ook een flinke kostenpost zijn. Voor bestaande bouw is de waterstofketel dan ook een betere oplossing. 

Opslag is cruciaal 
Tijdens de Bouwbeurs sprak Manager Innovative Technologies Marco Bijkerk van Remeha twee keer in een volgepakte Croesezaal over waterstof als een van de energiedragers van de toekomst. Bijkerk legde uit hoe de ketel werkt en vertelde dat waterstof eenvoudig te transporteren en op te slaan is. Dat is een belangrijk voordeel, want energieopslag door middel van een accu of batterij heeft nog vaak als minpunt dat er energie verloren gaat. Toch is opslag cruciaal omdat we in een toekomst zonder fossiel aardgas echt zijn aangewezen op wind- en zonne-energie. Door het omzetten van elektriciteit via elektrolyse is waterstof ‘bewaarbaar’. Als er eenmaal een distributienetwerk is, kan de waterstof vervolgens gebruikt worden in verwarmingsketels, maar ook bijvoorbeeld in waterstofauto’s. Het bestaande aardgasnetwerk kan daar een belangrijke rol in spelen en is met wat kleine aanpassingen geschikt om waterstof te transporteren. Bijkerk benadrukte dat waterstof niet ‘de’ oplossing is, maar een van de manieren voor CO2 reductie. Het is ook de moeite waard om te onderzoeken of warmtepompen en waterstofketels gecombineerd kunnen worden, waarbij de warmtepomp in de zomer aanstaat en in de winter waterstof gebruikt wordt. 

Testen en monitoren 
De ketel is nog niet op de markt. Binnenkort gaat hij op proef in een appartementencomplex in Rozenburg, deelgebied van Rotterdam. Daar zal uitgebreid getest en gemonitord worden, een belangrijke stap dus in het traject van prototype tot eindproduct. Bij de proef zijn ook de gemeente Rotterdam, netbeheerder Stedin en de woningstichting/verhuurder van de appartementen betrokken. Verloopt de proef goed, dan kan het snel gaan. Zo’n halve eeuw geleden stapte Nederland over van stadsgas naar aardgas. De transitie van aardgas naar waterstof is volgens de ontwikkelaars van de waterstofketel ook prima te maken, zeker als de overheid daar een speerpunt van maakt en energiebedrijven maatregelen gaan nemen. Bijkerk zal ook spreken op het congres Duurzaam Gebouwd in Leeuwarden, dat als thema ‘It giet om’ heeft, in het Nederlands: ‘Het gaat veranderen.’ De wens om gasloos te verwarmen leeft sterk in Friesland en de Friezen zijn geïnteresseerd in alle vormen van duurzame energie. Waterstof is een mogelijkheid, en de introductie van de waterstofketel komt dus op een goed moment. 

____________________________________________________________________________________________________________

Onderzoekers KU Leuven maken waterstof met zonnepanelen

Geplaatst op 6 maart 2019 Zonne- en alternatieve energie
Tekst: Mari van Lieshout
Waterstof geldt als een veelbelovende energiebron, zeker wanneer het duurzaam wordt geproduceerd. Een nadeel: de waterstofproductie kost tamelijk veel energie die nu vaak nog afkomstig is van fossiele elektriciteitscentrales. Belgische onderzoekers van de Katholieke Universiteit Leuven hebben nu een zonnepaneel ontwikkeld, dat waterdamp uit de lucht door middel van opgewekte zonne-energie direct omzet in groene waterstof. De universiteit zegt 0,25 m3 waterstof per paneel per dag te kunnen produceren, wat neerkomt op een rendement van 15 procent.
Het door de onderzoekers ontwikkelde paneel produceert gemiddeld 250 liter waterstof per dag. Met twintig panelen kan een gezin jaar zonder elektriciteit of gas van het net leven. Elektroden in het paneel op basis van nikkel en ijzer splitsen water in waterstof- en zuurstofgas. Een membraan zorgt ervoor dat beide gassen gescheiden blijven. Momenteel wordt een praktijktest opgestart in de Belgische plaats Oud-Heverlee. Daar komen de panelen te liggen op een verduurzaamde boerderij. Of de panelen geschikt zijn voor massaproductie zal over een klein jaartje duidelijk worden. In het demonstratieproject wordt de waterstof waarschijnlijk opgeslagen onder de grond. In de bodem is de temperatuur constanter waardoor minder drukschommelingen optreden.

Johan Martens van de KU Leuven werkte tien jaar aan de ontwikkeling van het waterstofzonnepaneel.  Groene waterstof wordt doorgaans gemaakt uit groene elektriciteit en vloeibaar water, met behulp van elektrolyse. Wat overblijft is groene waterstof en zuurstof. Dit paneel gebruikt luchtvochtigheid en zet die om naar waterstof door middel van opgewekte energie van het pv-paneel zelf.

Gecomprimeerde opslag
Het opgevangen waterstof wordt opgevangen en gecomprimeerd opgeslagen. Bij hoge luchtvochtigheid kan waterstof worden gemaakt uit zonne-energie en gebruikt voor het verwarmen van het huis. Het grote voordeel van dit paneel is dat het niet gekoppeld is aan het elektriciteitsnet en dus geen gebruik maakt van een enorme elektrolyser. Daarnaast hoeft de waterdamp niet, zoals bij vloeibaar water wel het geval is, gezuiverd te worden voor het gebruikt kan worden. Het geheel is volgens Martens een eenvoudig systeem dat vooral dient als opslag van energie en zo complementair bijdraagt aan de energietransitie. De onderzoekers slaagden erin per paneel 0,25 m3 waterstof jaarrond per dag te produceren, een rendement van 15 procent. Hoewel het zonnepaneel bruikbaar is voor de productie van zonne-energie en waterstof, kan dat niet allebei tegelijkertijd. 

_____________________________________________________________________________________________________________ 

China wil miljoenen zonnepanelen in de ruimte plaatsen

China bereidt een ambitieus project voor: het land wil vele miljoenen zonnepanelen in de ruimte plaatsen. Nog voor het jaar 2025 moet een pilotproject van start gaan.

Met enkele gigawattpiek zon-pv in de ruimte wil China uiteindelijk 24 uur per dag zonnestroom opwekken. China’s Academy of Space Technology werkt volgens de Chinese technologiekrant Science and Technology Daily aan een systeem waarbij de zonnestroom via microgolven doorgezonden wordt naar een ontvanger – een soort magnetron of laser – op het land.

De pv-plant zou in staat zijn om continu zonne-energie te benutten – zelfs als het bewolkt is op aarde – omdat de zonnepanelen hoog boven de wolken op aarde zou zweven. Als het testproject goed zou verlopen willen de Chinezen tot 2050 grotere en krachtigere proeven uitvoeren tot 2050.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Led-lampje reset op hol geslagen hart automatisch

Onderzoekers van het Leiden University Medical Center (LUMC) en de TU Delft hebben een manier gevonden om een op hol geslagen hart automatisch te resetten met een geïmplanteerd led-lampje.

In het wetenschappelijke tijdschrift Science Translational Medicine beschrijven ze hoe hun bio-elektronische defibrillator werkt in het laboratorium. Het kan de eerste stap zijn naar een pijnvrije behandeling voor patiënten met boezemfibrilleren.

Het systeem dat de onderzoeksgroep ontwikkelde, detecteert de ritmestoornis in de boezem van een rattenhart en stuurt vervolgens een signaal naar een led-lampje, aangebracht in de buurt van het hart. ‘De lichtflits van dit lampje zorgt vervolgens dat het hart zélf een elektrisch stroompje opwekt om de ritmestoornis te stoppen. Dit is mogelijk gemaakt door bepaalde lichtgevoelige eiwitten met gentherapie in het hart aan te brengen. Het hart komt hierdoor direct en automatisch weer in het goede ritme’, zegt onderzoeksleider Daniël Pijnappels van de afdeling Hartziekten van het LUMC.

René Poelma, onderzoeker bij de afdeling Micro-electronics van de TU Delft, is tweede auteur van het artikel in Science Translational Medicine. Samen met professor Kouchi Zhang ontwikkelde hij het implanteerbare led-lampje. ‘Om de hartspier weer in beweging te brengen heb je onder andere een hoge lichtintensiteit nodig van de juiste golflengte, maar er is weinig ruimte in het lichaam. Daarom hebben we een geminiaturiseerd led-lampje ontwikkeld, dat eenmaal ingebracht, het licht met voldoende intensiteit kan verspreiden over een relatief groot oppervlak’, legt hij uit.

Dit is volgens de onderzoekers een mogelijk grote verbetering ten opzichte van de huidige wijze waarop boezemfibrilleren direct kan worden gestopt. Boezemfibrilleren is de meest voorkomende hartritmestoornis. De huidige behandeling, ook wel cardioversie genoemd, is gebaseerd op het toedienen van een elektrische schok die, vanwege de pijn, onder narcose in het ziekenhuis moet plaatsvinden. Voor veel patiënten is dit de enige behandeling om boezemfibrilleren direct te stoppen, omdat medicijnen of een operatie niet succesvol zijn. 

Pijnappels: ‘De bio-elektronische defibrillator kan boezemfibrilleren stoppen zonder een elektrische schok. Op die manier kan het hart op elk moment en volledig automatisch worden gereset. We verwachten dat deze behandeling van boezemfibrilleren zowel de kwaliteit van leven als de prognose van de patiënt zou kunnen verbeteren.’ De onderzoekers benadrukken dat er nog veel onderzoek nodig is voordat hier een behandeling uit voortkomt die geschikt is voor patiënten. Echter, dat de mogelijkheid bestaat, is volgens de onderzoekers nu aangetoond.

Bekijk onderstaande video over de vinding.

Boezemfibrilleren

Door Els Stultiens

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

TU/e test met ijzer als brandstof voor energiecentrales
Geplaatst op 20 februari 2019 Zonne- en alternatieve energie
Tekst: Mari van Lieshout. Foto: Bart van Overbeeke

De Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) start na de zomer de ontwikkeling van een industriële toepassing om ijzer te gebruiken als brandstof. Dit gebeurt op het terrein van Metalot in Budel Dorplein en is mogelijk geworden dankzij een subsidie van de provincie Noord-Brabant. Dit zogeheten ‘Metal Power’ demonstratiesysteem is het eerste onderzoeksprogramma voor metaal- en energie-innovatie dat zich op de Metalot campus in Budel Dorplein zal vestigen.

De TU/e werkt al enkele jaren aan de veelbelovende techniek die energie wint uit de verbranding van metaalpoeder. Bij het verbranden van metaalpoeder komt veel warmte vrij dat kan dienen voor stoomproductie in industrie, als alternatief voor kolen in kolencentrales en als brandstof voor vrachtauto’s en schepen. Het verbrandingsproduct, vergelijkbaar met roestpoeder, wordt opgevangen en met behulp van duurzame energie weer omgezet tot metaalpoeder. Hiermee fungeert het metaal als een duurzame, circulaire energiedrager.

In 2018 heeft een team van TU/e-studenten, Team SOLID, een kleinschalig demonstratiemodel gemaakt dat in staat was om ijzerpoeder te verbranden, stoom te produceren en elektriciteit op te wekken. 

Opschaling
Inmiddels is de techniek het lab ontstegen, en vraagt het om grootschalig model om de potentie ervan aan te tonen. Dit vormt een belangrijke stap in de opschaling naar een concrete toepassing van metaalpoeder als energiebron voor kolencentrales. 'Met dit demonstratiesysteem willen we aantonen dat op grote schaal verbranding van metaalpoeder, ijzerpoeder in dit geval, mogelijk is', zegt Philip de Goey, decaan Werktuigbouwkunde aan de TU/e en voorzitter Metalot3C.

Het onderzoeksteam zal de installatie de komende twee jaar testen. Om het project mogelijk te maken heeft de provincie Noord-Brabant, naast de bijdragen van het bedrijfsleven, het project gesubsidieerd met een bedrag van 1 miljoen euro. De totale kosten van het project komen op ongeveer 2,4 miljoen euro, waarvan de helft contant wordt bijgedragen, en de andere helft in de vorm van manuren en materialen door een reeks bedrijven.

100 kW
Het nieuwe demonstratiemodel krijgt een thermisch vermogen van ongeveer de 100 kW. Het hoofddoel van de installatie is het leveren van stoom - ook de industrie zoekt voor stoomproductie andere warmtebronnen dan fossiele. In dit project kan een deel van de stoom kan langs een turbine worden geleid om ook elektriciteit op te wekken. 'Maar om in de toekomst ook branders in een kolencentrale te vervangen zal het vermogen van branders omhoog moeten richting de 100 MW,' vertelt Tim Spee van TU/e.

Een van de partijen die in het project participeren is energiebedrijf Uniper. Deze ziet metal fuels inderdaad als potentiële vervanging van kolen. De ervaringen opgedaan bij Metalot moet in de toekomst leiden tot de ontwikkeling van een plan voor de opschaling en implementatie van metal fuel branders.

Kleinere, gespecialiseerde bedrijven die bijdragen zijn EMGroup (ervaring met het bouwen van brandstofbranders), Romico (stofafvang) en HeatPower (combinatie van boilers met turbine). Spee: 'De combinatie met metal fuels maakt dat het voor deze bedrijven een nieuwe en unieke uitdaging.'

___________________________________________________________________________________________________________________

Windvaste verticale doekzonwering voor renovatie en bestaande bouw
 
Grote ramen zorgen voor flink wat daglicht binnenshuis. Dat is mooi meegenomen maar afgelopen zomer bewees maar weer eens dat er ook een keerzijde aan de medaille is. Oververhitting ligt namelijk op de loer. Zeker als je geen maatregelen neemt om de zon tegen te houden.

Dankzij de Fixscreen Solar kan dit nu ook heel eenvoudig bij bestaande ramen en dat zonder kap-, breek- of elektriciteitswerkzaamheden.

Perfecte oplossing
De Fixscreen Solar is een windvaste screen om voor het raam te plaatsen. Dit type doekzonwering werkt - dankzij een zonnecel op de voorkant van de kast - op zonne-energie, zonder elektrische bedrading. Zo kan deze screen eenvoudig en zonder breekwerk op elk type raam gemonteerd worden, tot maximum 10,8 m2.

Daarmee is de Fixscreen Solar de perfecte oplossing voor renovatie of installatie op bestaande woningen om oververhitting binnenshuis in de toekomst tegen te gaan.

Aangenaam
De compacte zonnecel kan naar keuze links of rechts op de kast geplaatst worden. De screen wordt standaard geleverd met een radio gestuurde motor en de batterij bevindt zich in een kokerprofiel onder de kast. Zowel motor als batterij zijn eenvoudig bereikbaar.

Dynamische doekzonwering als deze zorgt trouwens niet alleen voor aangename binnentemperaturen in de zomer, maar laat tegelijk ook toe om in de winter toch optimaal te blijven besparen op stookkosten dankzij de binnenvallende zon.

Robuust, nuttig, veelzijdig
De verticale screens van Renson zijn gemaakt van massieve geëxtrudeerde aluminiumprofielen en aluminiumgietstukken en uitgerust met Fixscreen-technologie. Ze zijn leverbaar in alle RAL-kleuren tot een maximale breedte van vier en een maximale hoogte van drie en een halve meter met glasvezel- en polyesterdoeken, PVC-vrije doeken of verduisterende doeken in talrijke structuren en kleuren.

Met buitendoekzonwering worden zonnestralen tegengehouden nog voor die het glas bereiken, maar bovendien bieden verticale screens in gesloten toestand ook bescherming tegen insecten   

 

______________________________________________________________________________________________________________

Met Stop & Go Connected introduceert Legrand Nederland een nieuw product binnen Eliot, het IOT-programma voor geconnecteerde elektrische apparaten. Dit modulaire product is een herinschakelaar gekoppeld aan een aardlekschakelaar of aardlekautomaat in de woning. Dankzij een geïntegreerde WiFi-module en de Power On applicatie kunnen gebruikers de elektrische installatie van de eigen woning op afstand bedienen.
Storing!
Stel, door een elektrische storing op het net, is de aardlekschakelaar in de woning gesprongen en is uw volledige installatie spanningsloos. Wanneer er niemand aanwezig is, kunnen bewoners bij hun thuiskomst voor onaangename verrassingen komen te staan. Denk bijvoorbeeld aan ontdooide etenswaren in de diepvries.

de app
Niet alleen zal Stop & Go Connected de bewoner op de hoogte brengen van dit probleem, het systeem zal tevens de isolatietoestand van de elektrische installatie testen om te checken of er sprake is van een permanente storing. Is deze controle gebeurd, dan krijgt men via de Legrand Power On app een signaal op de smartphone. Geen permanente storing? Dan kan men de gesprongen aardlekschakelaar op afstand opnieuw inschakelen. Is er toch een permanente storing? Dan ontvangt men ook een signaal om de installateur te waarschuwen.

_________________________________________________________________________________________________________________

Of er nu retrofit of professionele ledverlichting met driver wordt toegepast: een nuldraad trekken is nu niet meer nodig. Door de slimme software in de dimmer leert het apparaat zich aan te passen aan de led(s) waar hij op is aangesloten. 

De D-PAF-200 (891042) dimt door middel van fase afsnijding (tronic, trailing edge, RC). De dimmer is ook universeel af te werken met de meest gebruikte afdekmaterialen van bekende merken. Daarnaast is de dimmer uitgevoerd met een traploze naregeling om de onderzijde van het vermogen tussen 5% en 30% in te stellen.

_____________________________________________________________________________________________________________

Het geluid van de warmtepomp houdt de gemoederen bezig. Niet alleen bij consumenten, ook bij fabrikanten. Zij werken hard aan oplossingen; units worden bijvoorbeeld voorzien van een grotere ventilator die al bij een heel laag toerental voor voldoende luchtopbrengst zorgt. Maar ook ‘externe’ oplossingen zoals omkastingen zijn in trek, zo blijkt.
 
              
Eerder dit jaar meldde consumentenprogramma Kassa dat in de toekomst tot 20 procent van de Nederlanders ernstige geluidsoverlast van warmtepompen kunnen ervaren. Het is in dat kader dus niet vreemd dat fabrikanten zich nu massaal toeleggen op de ontwikkeling van geluidsreducerende maatregelen.

Antwoord op Kamervragen

In mei van dit jaar stelden twee leden van de CDA-fractie in de Tweede Kamer vragen aan minister Ollongren van Wonen, over het geluid van airconditioning en warmtepompen. Zo vroegen ze de minister in hoeverre dat geluid overlast kan veroorzaken bij omwonenden, en in hoeverre er nationale regels aan dat geluid worden gesteld. Het antwoord op die eerste vraag is tamelijk eenvoudig: dat hangt van verschillende factoren af, zoals het aantal installaties in de omgeving, het geluidsniveau van die installaties en de gevoeligheid van omwonenden voor het geluid. Volgens de minister zijn er in het Bouwbesluit geen regels gesteld om omwonenden tegen het geluid van warmtepompen te beschermen, maar is ze wel van plan om hier – tegelijk met de BENG-eisen – regels over op te nemen. Later dit jaar wordt hier meer informatie over naar buiten gebracht. Tot het zover is kunnen gemeenten het zogenaamde ‘vangnetartikel’ 4:6 van de model-APV gebruiken: hierin staat dat het verboden is om toestellen of geluidsapparaten in werking te hebben die geluidshinder voor de omgeving veroorzaken. Overigens worden in de Europese Ecodesign-regels maximale grenzen gesteld aan het geluidsniveau van warmtepompen die op de markt worden gebracht (verordeningen 813/2013 en 814/2013).
Op de vraag in hoeverre warmtepompleveranciers met oplossingen komen, verwijst de minister naar initiatieven zoals ook in het artikel bij dit kader zijn beschreven: grotere compressoren met een lager toerental, geluidswerende omkastingen, en aandacht voor de locatie waar de buitenunit van de warmtepomp wordt geplaatst. Tot slot wijst de minister nog op initiatieven die het mogelijk maken om ‘individuele warmtetechnieken’ (lees: decentrale warmtepompen) technisch door te ontwikkelen. Zo wordt hier in het aanstaande Klimaatakkoord aandacht aan gegeven, en is er de TKI Urban Energy (Topconsortia voor Kennis en Innovatie), waarbinnen een innovatieregeling is opgezet onder het programma “korte termijn innovaties aardgasloze wijken, woningen en gebouwen”.

________________________________________________________________________________________________________________

Slimme rookmelder bestelt automatisch nieuwe batterijen
Geplaatst op 24 oktober 2018 Automatisering en domotica
Bron: 50five
Geen vervelende piepjes, rookmelders met lege batterijen of uitstapjes naar de winkels voor net die ene batterij. Een aantal samenwerkende partijen heeft een nieuwe dienst ontwikkeld waardoor de Nest Protect, de slimme rookmelder van Google, zelf zijn batterijen bestelt wanneer ze bijna leeg zijn. Klanten van de nieuwe dienst hoeven alleen nog maar een betaalverzoek op hun smartphone goed te keuren en de batterijen worden automatisch geleverd.

De nieuwe dienst is ontwikkeld om het probleem van rookmelders zonder werkende batterijen op te lossen. 50five, een smart-home platform uit Eindhoven, ontwikkelde de dienst met CUBES van KPN, Energizer, Olisto en Tikkie van ABN AMRO. Het is kwam tot stand met behulp van Works with Nest, de Nest third-party developer API. De gloednieuwe dienst maakt gebruik van de low-batterijwaarschuwingen die Nest Protect naar klanten stuurt om een geschakeld proces te starten: Olisto koppelt de diensten aan elkaar, KPN verstuurt de SMS, het betalingsproces wordt verzorgd door Tikkie, Energizer levert de batterijen en 50five verwerkt de bestelling.

Een tweede voordeel van deze nieuwe dienst is dat Nest Protect automatisch vijf familieleden of vrienden een SMS en e-mail verstuurt wanneer er rook of koolmonoxide wordt gedetecteerd. Dit is een uitbreiding van de bestaande Family Accounts functie van Nest, waarmee tot 10 personen toegang hebben tot Nest producten en waarschuwingen via de Nest App. Op die manier kan iemand altijd snel actie ondernemen als de bewoner in de problemen zit en zelf niet adequaat kan reageren.

_________________________________________________________________________________________________________________

Schoonschip: duurzaam drijvend wonen
Geplaatst op 14 mei 2020 Smart grid solutions
 Tekst: Marion de Graaff, Tekstbureau ’t Kofschip. Beeld: Isabel Nabuurs.

In Amsterdam werd een jaar geleden een bijzonder woonproject opgeleverd. In een zijkanaal van het IJ in Amsterdam-Noord werden op dertig drijvende bakken 46 woningen gebouwd. Zo’n honderd mensen wonen er. ‘Het is een geweldige groep, we gaan er samen echt voor.’
Duurzame waterwoningen, dat was het idee in 2013 toen de eerste prille plannen ontstonden. Voor de bouw zijn duurzame materialen gebruikt. Alle woningen zijn optimaal geïsoleerd, hebben geen gasaansluiting, en de energieprestatiecoëfficiënt is nul of minder

Praktische duurzame invulling
Een onafhankelijk adviesbureau inventariseerde de wensen en eisen van de bewoners op het gebied van comfort, efficiëntie, regelbaarheid en duurzaamheid. Op basis daarvan én de hand-out Duurzaam bouwen van de gemeente Amsterdam legde het bureau mogelijke technische oplossingen voor. Daaruit ontstond op den duur de praktische invulling. Warmtepompen winnen warmte uit het oppervlaktewater voor de (vloer)verwarming van de woningen. De minimumtemperatuur van het kanaalwater is 4 á 5 °C. De warmtepompen die onttrekken al vanaf een watertemperatuur van 3 tot 4 °C warmte aan het kanaal. De temperatuur is het grootste deel van het jaar een stuk hoger, en dan neemt het rendement van de warmtepomp toe. Voor de ventilatie kozen sommige bewoners voor natuurlijke ventilatie en CO2-gestuurde afzuiging, maar er zijn ook woningen waar balansventilatie met mechanische aan- en afvoer van lucht, inclusief warmteterugwinning werd aangelegd. Vijfhonderd zonnepanelen zorgen voor een duurzame stroomopwekking, waarbij een overschot aan elektriciteit tijdelijk in een lithium-accusysteem wordt opgeslagen. Die systemen zijn gekoppeld aan een smart grid. Dat is misschien nog wel het meest bijzondere aan het hele project. Het slimme netwerk voor opgewekte en gebruikte stroom is in ieder geval uniek. De bewoners delen één gezamenlijke stroomaansluiting en daarnaast zijn alle woningen voorzien van accu’s. Op die manier kan elektriciteit uit alle zonnepanelen direct gebruikt of opgeslagen worden, en dat wordt onderling verrekend. Het elektriciteitsbedrijf komt daar niet aan te pas, en dat is zeer uitzonderlijk. De werkgroep smartgrid houdt zich bezig met het optimaliseren van de huidige smartgrid. Door te monitoren krijgt iedereen goed zicht op het energieverbruik. Op basis van die resultaten kan op termijn besloten worden om dingen aan te passen.

Watergebruik en groenvoorziening
De woningen zijn uitgerust met waterbesparende vacuümtoiletten en douches met warmteterugwinning. De meeste woningen hebben een 1.000-litertank waarin het regenwater wordt opgevangen dat wordt gebruikt voor het spoelen van het toilet. Zonneboilers verwarmen het tapwater. Het afvalwatersysteem kent een grijze stroom (wasmachine) en zwarte stroom (toilet).  Een deel van de installatievoorzieningen is in/onder de steiger weggewerkt, zoals de elektravoorziening, het vuilwaterafvoer-leidingnet, het vacuüm-waternet en de telefonie- en databekabeling. De groenvoorziening op en om de waterwoningen is nu nog bescheiden. Zo’n derde van het dakoppervlak is groen, en verder is er een plan om in een later stadium drijvende tuinen in het gebied plaatsen.  

Hechte gemeenschap
De op dit moment 105 bewoners vormen een hechte gemeenschap. Veel van hen zijn al sinds 2013 bij het project betrokken en sinds ze er eindelijk echt wonen, is de verbondenheid alleen maar gegroeid. De bewoners zijn verenigd in de Stichting Schoonschip, waarvan Marjan de Blok de secretaris is. Zij vertelt: 'Wonen op het water omringd met fijne mensen is een droom die uitkomt. Ik denk dat het ook heel belangrijk is om het samen te doen, want alleen dan kan je lachen om de dingen die mis gaan of de dingen die zwaar zijn. We wonen hier met z’n allen met veel plezier.’ Het project is niet onopgemerkt gebleven. In eigen land is er veel aandacht, maar ook in het buitenland valt Schoonschip op. Zo won het project voor haar smartgrid systeem de European Solar Award, een initiatief van de European Association for Renewable Energy. Tot grote trots van alle Schoonschippers.